Doorberekenen van inflatie: misbruik van de marktmacht?

Terwijl steeds meer burgers de inflatie keihard in hun portemonnee beginnen te voelen, schrijven veel bedrijven nog prachtige winsten. Zij berekenen de inflatie door en zien hun marges zelfs stijgen. Kan dat allemaal zomaar of maken zij misbruik van hun marktmacht? En is het mogelijk om een deel van die winst af te romen om zo mensen met een laag inkomen te compenseren voor de gestegen energiekosten?

Bij gebrek aan een beter idee: een half biljoen naar de aandeelhouders

In het afgelopen kwartaal ging er 545 miljard dollar in de vorm van dividend naar de aandeelhouders van de 1200 grootste bedrijven ter wereld. En dat bedrag groeit al jaren. In heel 2009 ging maar net iets meer geld naar de aandeelhouders dan in het afgelopen kwartaal. Het blijkt allemaal uit onderzoek van vermogensbeheerder Janus Henderson. Wij vragen ons af, hebben bedrijven geen goede ideeën meer om te groeien en daar hun winst in te steken?

Op weg naar een Marshallplan voor Oekraïne

De oorlog is al een half jaar gaande en het einde is nog niet in zicht. En toch gaat Nederland Oekraïne helpen met de wederopbouw. Minister Olongren van defensie en minister Schreinemacher van buitenlandse handel en ontwikkelingssamenwerking waren gisteren in Kiev. Zij beloofden 80 miljoen euro aan wederopbouwhulp. Het is een klein bedrag. Maar misschien groeit het uit naar een heus Marshallplan, zoals het plan heette dat Nederland na de tweede wereldoorlog erbovenop hielp.

De huiveringwekkende aanstaande energierekening

Hoe compenseer je voor de hoge energieprijzen zonder dat de mensen die het niet nodig hebben daarvan meeprofiteren. En hoe gebruik je daar bijvoorbeeld de meevallende aardgasopbrengsten daarvoor zonder dat de begrotingsregels worden overtreden. Het kabinet komt daar vooralsnog niet uit. Wij roepen de hulp in van de oppositie.

De productiviteitsstijging is wat ons rijk maakt

Jammer alleen dat Nederland de afgelopen jaren op nul procent uitkwam. Maar volgens onze gast, emeritus hoogleraar economie Alfred Kleinknecht (VU, TU Delft) kan een flinke loonsverhoging in combinatie met de huidige krapte op de arbeidsmarkt daar een wondertje verrichten. Volgens Kleinknecht biedt de huidige situatie een historische kans om innovatie weer tot groeimotor uit te roepen.

De chipindustrie niest. Is de wereld economie verkouden?

Winstwaarschuwingen van Intel en Nvidia. Geheugenchipbakkers waarschuwen voor overschotten, investeringen in nieuwe fabrieken worden uitgesteld. De vraag naar chips valt tegen. En dan weten veel economen dat ze op moeten letten. In het verleden was een tegenvallende vraag naar chips altijd een vroege voorbode van een naderende recessie. Of dat ook nu weer het geval is, vragen we aan Wim Zwanenburg, beleggingstrateeg bij Stroeve Lemberger.

Het nieuwe kanon van Philips

Vanochtend voor beurs verraste Philips de wereld met de aankondiging van het vertrek van CEO Frans van Houten, per oktober dit jaar. Van Houten ziet zijn laatste termijn daarmee vlak voor de eindstreep stranden. De affaire rond de slaapapneu-apparaten heeft de topman ingehaald. FD-verslaggever Pieter Couwenbergh heeft de val van de topman onder de loep genomen en deed onderweg onze podcaststudio aan. Hij heeft zich ook verdiept in de nieuwe man; Roy Jakobs. Is Jakobs het nieuwe 'kanon' dat Philips door de crisis trekt?

Geen superwinsten voor groene energiebedrijven

De Nieuwsdag is voorbij. Leven de Nieuwsdag! - The Economy Edition.

Hoe ik onbedoeld oorlogscorrespondent werd

Correspondent Michiel Driebergen vertelt graag de verhalen van de gewone mensen in Oekraïne. Omdat hij het land goed kent móet hij er nu zo veel mogelijk zijn, vindt hij. Om verslag te doen van de oorlog en wat dat met de mensen doet. Hij ziet zich ook niet als oorlogsverslaggever, maar 'gewoon' als correspondent in een land dat in een oorlog terecht kwam. Een gesprek over hoe je verslag doet van een oorlog. En toch ook weer over de gewone Oekraïners die een oorlog over zich heen kregen.

Twee simpele vragen over energie en de energierekening

Is er de komende maanden altijd genoeg gas en genoeg elektriciteit? En als dat er is, kunnen we het dan betalen? Het lijken twee simpele vragen, maar ze leidden tot het langste gesprek in De Nieuwsdag tot nu toe. Om het betaalbaar te houden, zouden we bijvoorbeeld de enorme overwinsten van energiebedrijven afromen met een windfall tax. Maar is het redelijk om een een oliebedrijf als Shell op te laten draaien voor onze gas- en stroomrekening? Die wedervraag stelt CDA-Kamerlid Henri Bontenbal. Of misschien kunnen we, zoals de Belgen ook doen, een sociaal energietarief invoeren voor de lage inkomens. De wedervraag van Bontenbal: willen we de energiebedrijven inzage geven in ons loonstrookje? Alles rondom energie is gewoon complex wil hij maar zeggen.

Biedt de frisse blik van de nieuwe generatie een uitweg uit de stikstofcrisis?

Amber Laan wil niet de brutale 26-jarige boerin zijn die wel even uitlegt hoe het allemaal moet, zegt ze. Maar ze heeft er wel ideeën over. Een vrije uitloopstal voor de koeien. Kruidenrijke grasstroken en meer biodiversiteit. Het door haar vader aangeplante bos vergroten, en er misschien een voedselbos van maken. Sommige dingen kunnen, maar regelmatig wijst de adviseur van het boerenbedrijf erop dat het toch niet zo verstandig is wat ze wil. Ook als je idealistisch bent, en bereid bent genoegen te nemen met wat minder melk per koe, blijft het lastig om te boeren. Toch denkt ze dat de frisse blik van haar generatie een uitweg kan bieden uit de stikstofcrisis.

De nieuwe coronawet is broddelwerk

Het is de ironie ten top dat de burgemeesters nu moeten vragen om een betere democratische controle, vindt directeur John Bijl van het Periklesinstituut. Zij zijn al twee jaar 'knorrig' over de tijdelijke coronawet, weet hij uit zijn rol als coach van burgemeesters. Dus nu de minister van volksgezondheid de tijdelijke wet bijna zonder veranderingen wil omzetten in een permanente, wordt de onvrede alleen maar groter.

De nieuwe ruimterace naar de maan

Het leeft nog niet echt, maar net als in de jaren '60 van de vorige eeuw zijn we bezig om astronauten naar de maan te sturen. Over een paar weken wordt de eerste proefvlucht uitgevoerd. En in 2025 zouden er dan weer Amerikanen op de maan moeten lopen. Ook in China loopt zo'n project. Zullen zij sneller zijn dan de Amerikanen? Ruimtevaartdeskundige Luc van den Abeelen durft het nog niet te voorspellen.

Door Poetin moeten we meer aan de kernenergie

Bij de buren wordt flink gediscussieerd over het langer openhouden van kerncentrales. Dat zou een oplossing kunnen zijn voor de gascrisis. In Duitsland is dat zelfs deels op verzoek van Nederland. Maar in allebei die landen is nog geen besluit genomen om centrales langer open te houden. In Duitsland ligt het politiek gevoelig. En in België wil de eigenaar van de centrales nog niet zeggen of langer openhouden wel kan. Hoog tijd voor een goed gesprek over kerncentrales, met fd.-energieredacteur Bert van Dijk.

Hoeveel CO2 mag jij nog uitstoten?

In Parijs spraken de landen met elkaar af dat ze de klimaatopwarming onder de twee graden celsius willen houden, en liever nog onder de anderhalve graad. De wetenschap heeft allang uitgerekend hoeveel CO2 we nog kunnen uitstoten om die wens uit te laten komen. En als je dat weet, kun je ook uitrekenen hoeveel CO2 iedereen per persoon nog kan uitstoten. Dus hoeveel jij broeikasgas persoonlijk nog hebt. Podcastmaker Marnix Kluiters vindt dat een interessante gedachte. Iedereen krijgt een persoonlijk budget. En als je door een zeer zuinig bestaan nog uitstootrechten over hebt, mag je die zelfs verkopen.